درمان درد زانو
درمان درد زانو با فیزیوتراپی
درمان درد زانو – زانو درد یکی از مشکلات رایجی است که همه افراد درهرسنی می توانند به آن مبتلا شوند. زانو درد بر اثر آسیب دیدگی هایی مانند پارگی رباط های زانو یا پارگی غضروف ها ایجاد میشود، شرایط دیگری هم مانند بیماری آرتروز زانو، نقرس و عفونت، پارگی مینیسک زانو ، ژنوواروم، زانوی درون گرد، زانو پرانتزی یا پاکمانی ( واروس بیش از حد ) اختلال در مفصل زانو است که در آن زانو ها از هم فاصله زیادی می گیرند.می تواند باعث بروز درد زانو شود. تعداد زیادی از زانو درد های خفیف بعد از فیزیوتراپی و حتی بعد از مراقبت های اولیه توسط خود فرد بهبود میابد و این مراقبت های را می توان به عنوان درمان درد پشت زانو تلقی کرد. درمان درد زانو با فیزیوتراپی، به کاربردن بریس و ورزش های زانو درد نیز در کاهش درد مفصل زانو موثر است در بعضی از موارد برای درمان زانو درد به جراحی نیاز است.آشنایی با علل زانو درد می تواند به شما در درمان دردهای زانو کمک کند.
علت و علل
موارد متعددی وجود دارد که میتواند روی عملکرد صحیح یکی از زانوها یا هر دو زانو تاثیر بگذارد و باعث ایجاد دردزانو شود. آسیب دیدگی زانو یکی از رایج ترین دلایل آن است اما موارد دیگری هم مانند بیماری آرتروز یا ساییدگی زانو ، مشکلات حرکتی باعث از بین رفتن و ناراحتی مفصل می شود. از دیگر علت زانو درد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آسیب دیدگی: آسیب دیدگی های زانو از علل زانو درد میباشد و می تواند روی هر کدام از لیگامنت ها، تاندون ها، کیسه های حاوی مایع (برسا) که در اطراف مفصل زانو قرار دارد همانند استخوان، غضروف و لیگامنت هایی که باعث شکل گیری مفصل شده اند تاثیر بگذارد و باعث زانو درد شدید شود تعدادی از آسیب دیدگی های رایج زانو شامل موارد زیر است:
- آسیب دیدگی لیگامنت متقاطع قدامی: آسیب دیدگی یا پارگی رباط زانو به آسیب دیدگی لیگامنت متقاطع قدامی گفته می شود لیگامنت متقاطع قدامی، یکی از ۴ لیگامنتی است که استخوان مچ پا را به استخوان ران متصل کرده است آسیب دیدگی این لیگامنت اغلب در ورزش های پر برخورد مانند بسکتبال، فوتبال و یا ورزش های دیگری که افراد به صورت ناگهانی تغییر جهت می دهند رخ می دهد و باعث پارگی رباط صلیبی زانو می گردد.
- پارگی مینیسک: مینیسک زانو سخت است و دارای غضروف های کشسانی است که نقش ضربه گیر در بین استخوان قلم پا و ران را ایفا می کند. هنگامیکه زانو به صورت ناگهانی پیچ می خورد در حالیکه وزن بدن روی آن است،باعث پارگی مینیسک زانو می شود و منجر به زانو درد و قفل شدن زانو می شود.عامل های متعددی ممکن است باعث قفل کردن مفصل زانو شوند.
- کبودی و التهاب زانو: تعدادی از آسیب دیدگی ها باعث التهاب کیسه برسا در زانو می شود، برسا کیسه کوچکی پر از مایع است و باعث نرم شدن ناحیه خارجی زانو می شود و به تاندون ها و لیگامنت ها کمک می کند تا به راحتی بر روی هم در مفصل حرکت کنند.
- تاندونیت یا التهاب تاندون های کشکک زانو: تاندونیت به التهاب و آسیب دیدگی ها دریک یا چند تاندون کششک زانو (بافت های فیبری ضخیمی که باعث اتصال ماهیچه به استخوان شده است) گفته می شود دوندگان، اسکی بازان، دوچرخه سواران و افرادی که ورزش هایی انجام می دهند که در آن عمل پرش زیاد رخ می دهد بیشتر از بقیه افراد در خطر بروز آسیب دیدگی در تاندون های کشکک زانو قرار دارند این تاندون ها باعث اتصال ماهیچه های چهار سر در جلوی ران به قلم پا شده است و یکی از شایعترین علائم این آسیب تاندون زانو درد می باشد.
- مشکلات حرکتی: تعدادی از مشکلات حرکتی که باعث ایجاد درد زانو می شود در ادامه ذکر شده است:
- اختلال درحرکت زانو: در بعضی از مواقع آسیب دیدگی یا فرسوده شدن استخوان یا غضروف باعث میشود که قطعه ای از استخوان یا غضروف جداشود و در فضای مفصل شناور شود این اتفاق به خودی خود مشکلی را ایجاد نمی کند، مگر اینکه باعث اختلال در حرکاتی می شود که با مفصل زانو در ارتباط است و تاثیر این اختلال مانند آن است که یک مداد در لولای در قرار دهید و باعث جلوگیری از باز و بسته شدن در شوید. این نوع اختلال حرکت با زانو درد همراه است.
- گرفتگی لیگامنت : این سندروم زمانی رخ میدهد که لیگامنتی که از ناحیه خارجی استخوان لگن به ناحیه خارجی استخوان قلم پا (Iliotibial) متمایل شده است دچار گرفتگی بشود و روی قسمت خارجی ران ساییده شود دوندگان دوی ماراتن از جمله افرادی هستند که در خطر ابتلا به این سندروم قرار دارند.
- جابه جایی کشکک زانو: این اختلال زمانی ایجاد میشود که استخوان کشکک زانو که درد جلوی زانو را پوشانده است جابه جا شود و به خارج از زانو حرکت کند در بعضی از مواقع جابه جایی زانو را می توان مشاهده کرد که با زانو درد همراه می باشد.
- درد ناحیه پا و لگن: در صورتیکه با دردپا و لگن مواجه شوید ممکن است برای از بین بردن این درد روش راه رفتن خود را عوض کنید اما دقت داشته باشید، تغییر در روش راه رفتن باعث ایجاد فشار زیاد روی مفصل زانو می شود در بعضی از مواقع مشکلات و درد در پا و لگن می تواند به زانو هم انتقال یابد و باعث زانو درد شود.
- انواع آرتروز: آرتروز زانو یک بیماری مفصلی است که غضروف دور مفاصل را تحت تاثیر قرار میدهد. در انتهای استخوانها، غضروف وجود دارد که بافت لغزندهای است که به استخوانها کمک میکند، که در مفصل روی هم بلغزند. غضروف باعث میشود که مفاصل به خوبی کار کنند. علاوه بر این، غضروف به عنوان ضربه گیر در حرکات عمل میکند. اگر به آرتروز مبتلا شوید، لایه بالایی غضروف دور مفاصل شما تجزیه و فرسوده میشود. با فرسایش غضروف، استخوانها به همدیگر سائیده میشود و سایش استخوان به استخوان باعث درد، ورم و کاهش دامنه حرکتی مفصل میشود. بیشتر از ۱۰۰ نوع آرتروز وجود دارد. انواع مختلف این بیماری اغلب روی مفصل زانو تاثیر گذار است. تمام انواع آرتروز زانو همراه با زانو درد می باشد. البته ممکن است درد در مراحل اولیه آرتروز علائمی نداشت باشد اما اولین علامت آن بروز درد زانو می باشد گاهی در اثر آرتروز زانو درد پشت زانو ممکن است بوجود آید. از جمله انواع آرتروز می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آرتروز استخوان: به این بیماری آرتروز ازبین رونده هم گفته می شود. این نوع از آرتروز رایجترین نوع آن است. این بیماری زمانی ایجاد میشود که با افزایش سن غضروف ها از بین میروند و باعث ساییدگی و از بین رفتن استخوان ها و در مواردی آرتروز استخوان علت درد پشت زانو می باشد.
- آرتروز روماتیسمی: ضعیف ترین نوع آرتروز روماتیسم است این بیماری یکی ازبیماری های خود ایمنی است که برروی همه مفاصل بدن از جمله زانو تاثیر میگذارد اگر چه بیماری روماتیسم یک بیماری دردناک است اما میزان شدت درد این اختلال در افراد مختلف متفاوت است و دچار افت و خیز است
۶٫ نقرس: این نوع آرتروز زمانی ایجاد میشود که اسید اوریک در مفصل ساخته شود در حالیکه بیماری نقرس روی انگشت بزرگ تاثیر گذار است اما می تواند، در زانو هم ایجاد شود و باعث بروز زانو درد شود.
۷٫ بیماری شبیه به نقرس: این بیماری اغلب با بیماری نقرس اشتباه گرفته می شود، اما بیماری شبه نقرس با انباشته شدن کلسیم در مایع موجود در مفصل ایجاد میشود مفصل زانو یکی از رایجترین مفاصلی است که تحت تاثیر این بیماری است.
۸٫ آرتروز عفونی: در بعضی از مواقع مفصل زانو عفونت میکند و باعث ایجاد تورم، درد و قرمزی می شود و این بیماری هیچ علائمی قبل از شروع شدن زانو درد ندارد، آرتروز عفونی اغلب با تب همراه است.
عوامل خطر
مواردی که خطر بروز بیماری آرتروز را افزایش می دهند در ادامه ذکرشده است:
- اضافه وزن: این عامل باعث ایجاد وزن اضافی روی مفصل زانو حتی با انجام فعالیت های معمولی مانند پیاده روی و بالا و پایین رفتن از پله می شود اضافه وزن هم چنین خطر ابتلا به بیماری آرتروز را با از بین رفتن غضروف ها افزایش میدهد. اکثر افرادی که اضافه وزن دارند زانو درد را هنگام بالا رفتن از پله تجربه کرده اند.
- مشکلات بیومکانیکی: حالت های خاص بدشکلی درمفاصل بدن مانند کوتاهی یک ساق پا نسبت به ساق پای دیگر،عدم تعادل زانو، صافی کف پا می تواند خطر ابتلا به مشکلات زانو را افزایش دهد.
- عدم استقامت و انعطاف زانو:عدم استقامت و استحکام زانو می تواند باعث ایجاد آسیب دیدگی در مفصل زانو شود. گرفتگی و ضعف در ماهیچه های زانو از محافظت کافی از مفصل جلوگیری میکند، به دلیل اینکه زانو نمی تواند فشارهای زیادی که روی این مفصل ایجاد می شود را جذب کند باعث آسیب دیدگی و زانو درد می شود.
- ورزش های خاص: انجام ورزش های خاص باعث ایجاد فشار زیادی روی مفصل می شود مثلا ورزش اسکی روی یخ (با پوشیدن کفش های اسکی محکم و سخت)، بسکتبال، ضربه های مکرری که هنگام دویدن انجام می شود همه موارد فوق باعث ایجاد خطر آسیب دیدگی و زانو درد می شود.
- آسیب دیدگی های قبلی: آسیب دیدگی های قبلی زانو می تواند خطر بروز آسیب دیگی مجدد زانو را افزایش دهد.
علائم
براساس نوع اختلال، نوع درد (شدید، مزمن و حاد) و محل ایجاد درد در افراد مختلف، متفاوت است اما به صورت کلی نشانه ها و علائم زانو درد شامل موارد زیر است:
- ایجاد تورم و سخت شدن مفصل
- گرم شدن و قرمزی مفصل هنگام لمس کردن آن
- عدم استحکام و ضعف
- صدا دادن زانو
- ناتوانی در صاف کردن زانو به صورت کامل
زمان مراجعه به پزشک
در صورت بروز علائم زیر همراه با زانو درد باید به پزشک مراجعه کنید
۱- ناتوانی در تحمل وزن روی زانو
۲- داشتن ورم زانو
۳- ناتوانی در خم و راست کردن زانو به صورت کامل
۴- بدشکل شدن زانو و ساق پا
۵- تب کردن علاوه بر قرمزی، تورم و زانو درد
۶- احساس در آمدن زانو از جای خود و عدم استحکام زانو
تشخیص
در طول معاینه فیزیکی زانو پزشک موارد زیر را ارزیابی می کند:
۱- ارزیابی هرگونه تورم، ضعف، افزایش حرارت و کبودی های قابل مشاهده در مفصل زانو
۲- ارزیابی حرکت ساق پا در جهت های مختلف
۳- فشار و کشیدن مفصل برای ارزیابی میزان استقامت مفصل
۴- مشخص کردن محل درد برای مثال درد پشت زانو، کشکک و یا کاسه زانو
در بعضی از موارد زانو درد پزشک تست های عکس برداری و آزمایشگاهی را توصیه می کند که شامل موارد زیر است:
- تست اشعه ایکس: در ابتدا پزشک برای ارزیابی هر گونه شکستگی و یا بیماری انجام تست اشعه ایکس را توصیه می کند.
- تست سی تی اسکن: سی تی اسکن ترکیبی از تست اشعه ایکس است که از جهات مختلف از مفصل گرفته می شود، این تست می تواند تصاویر زیادی از بخش های مختلف داخل مفصل را در اختیار پزشک قرار دهد، سی تی اسکن برای تشخیص زانو درد ناشی از مشکلات متعدد استخوان یا جداشدن قسمتی از استخوان موثر است.
- اولتراسوند یا فراوادرمانی: این نوع تست عکس برداری با استفاده از امواج صدا، تصاویر واقعی از بافت های نرم اطراف زانو و عملکرد آن در اختیار پزشک قرار میدهد. پزشک ممکن است در حین انجام درمان زانو درد با اولتراسوند و این عکسبردای مفصل زانوی شما را در جهات مختلفی برای تشخیص مشکلی خاص قرار دهد و عکس آنرا تهیه کند.
- ام آر ای: این روش با استفاده از امواج مغناطیسی و رادیویی قوی تصاویر سه بعدی از نواحی داخلی مفصل زانو ایجاد می کند. این تست برای ارزیابی آسیب دیدگی های بافت های نرم مانند لیگامنت ها، غضروف ها، ماهیچه ها و تاندون ها موثر است.
- آزمایش خون: در صورتیکه احتمال ایجاد عفونت، بیماری نقرس، بیماری شبه نقرس در مفصل شما تشخیص داده شود. پزشک انجام آزمایش خون و آرتروسنتز (arthrocentesis) جراحی که مقداری از مایع موجود در مفصل با سوزن بیرون کشیده می شود و برای انجام آزمایش به آزمایشگاه برده میشود، را ضروری میداند.
درمان درد زانو با فیزیوتراپی
درمان زانو درد بر اساس علت درد زانو متفاوت است.
درمان های خانگی
مصرف داروهای بدون تجویز پزشک مانند استامینوفن (تایلنول وغیره) ایبوپروفن (ادویل وغیره)، ناپروکسن می تواند باعث کاهش زانو درد و درد کاسه زانو شود. در بارداری تمام داروهای فوق باید با تشخیص پزشک متخصص صورت گیرد. تعدادی از بیماران با استعمال پمادها و کرم های بی حس کننده مانند لیدوکائین یا کاپسایسین درد مفصل زانوی خود را کاهش می دهند. این پماد ها حاوی موادی است که از فلفل قرمز ساخته شده است. خود مراقبتی برای آسیب دیدگی مفصل زانو شامل موارد زیر است:
- استراحت: یک استراحت کوتاه بعد از انجام فعالیت های روزمره، باعث کاهش فشار روی زانو، بهبود آسیب دیدگی و جلوگیری ازآسیب دیدگی و زانو درد مجدد می شود. برای بهبود آسیب دیدگی های جزئی یک یا دو روز استراحت کافی است اما در موارد زانو درد شدید مفصل به استراحت و ریکاوری طولانی تری نیاز دارد.
- یخ: به کاربردن یخ باعث کاهش التهاب و زانو درد میشود. استفاده از کمپرس گیاهان یخ زده به دلیل اینکه همه مفصل زانو را میپوشاند بسیار موثر است. همچنین برای جلوگیری از سوختگی پوست کمپرس یخ را دریک حوله قرار دهید و بر روی پوست خود بگذارید اگر چه استفاده از یخ کاملا امن و موثر در کاهش درد مفصل زانو است اما یخ را بیشتر از۲۰ دقیقه به دلیل آسیب دیدگی که ممکن است به عصب های پوستی وارد کند روی پوست قرار ندهید.
- بستن و فشردن مفصل: این روش باعث جلوگیری از تجمع مایع در بافت های آسیب دیده میشود و از لیگامنت های زانو محافظت میکند و باعث استحکام آن و کاهش زانو درد می شود. مفصل را بوسیله بانداژهای سبک وچسبی ببندید، این بانداژها باید متعادل بسته شوند اگر خیلی محکم بسته شوند می تواند باعث قطع جریان خون در مفصل شود.
- بالا نگهداشتن مفصل: قرار دادن پا روی بالش هنگام خوابیدن و نشستن باعث کاهش ورم و زانو درد می شود.
دارو
پزشک برای کاهش زانو درد و درمان بیماری هایی مانند روماتیسم و نقرس مصرف داروهایی را برای بیمار تجویز میکند. مصرف گلوکزامین و کندرویتین نیز می تواند مفید باشد. نتایج مطالعات نشان دهنده تاثیر موثر این مواد در کاهش زانو درد ناشی از بیماری آرتروز است. افرادی که دچار دردهای ملایم یا شدید آرتروز هستند می توانند با استفاده از این مکمل ها به نتایج مفید و موثری دست یابند.
تزریق
در بعضی از مواقع پزشک تزریق دارو به صورت مستقیم در مفصل را توصیه می کند، نمونه هایی از تزریق شامل موارد زیر است:
- کورتیکواستروئید: تزریق داروی کورتیکواستروئید در مفصل زانو باعث کاهش علائم بیماری آرتروز و کاهش زانو درد برای چند ماه می شود. تزریق در همه موارد موفقیت آمیز نیست. تزریق خطر عفونت را در پی دارد.
- مکمل برای لغزندگی مفصل: مواد لغزنده ای که شبیه به موادی طبیعی است که بوسیله مفصل دربدن ساخته می شود می تواند در مفصل زانو تزریق شود و به بهبود حرکت و کاهش زانو درد مفصل کمک کند. کاهش درد با یک یا چند مرحله تزریق در مدت زمان ۶ ماه تا یک سال در بدن پایدار است.
ورزش و حرکات اصلاحی
استقامت ماهیچه های اطراف زانو باعث استحکام مفصل زانو می شوند. پس باید روش هایی را برای استقامت ماهیچه های جلوی ران (ماهیچه چهارسر) و ماهیچه ای در پشت ران (همسترینگ) انجام دهید انجام تمرینات و ورزش زانو درد برای بهبود تعادل مفصل هم میتواند در کاهش زانو درد موثر باشد. محافظ کمان پا، در بعضی از مواقع استفاده از پاشنه های نرم در ناحیه پاشنه پا، می تواند باعث جلوگیری از ایجاد فشار روی زانو که در اکثر مواقع ناشی از بیماری آرتروز است، بشود. تمرین یکی از بهترین روش ها برای درمان زانو درد مزمن است استقامت ماهیچه های اطراف زانو، از مفصل زانو با کاهش فشار روی این مفصل جلوگیری می کند. اما شما باید هنگام انجام ورزش برای درد زانو از روش های و شکل های مناسب آن استفاده کنید.
هرگز ساق پای خود را در نقطه ای که زانوهایتان به انگشتان بچسبد خم نکنید این کار باعث ایجاد فشار زیادی در زیر کاسه زانو و درد مفصل زانو می شود. این فشار فقط در حین انجام تمریناتی که در ادامه ذکر میشود ایجاد نمی شود، اما هنگام استفاده از استپ در تمرینات ایروبیکی یا کششی ایجاد می شود.
هرکدام ازتمرینات زیر را ۱۰ تا ۱۲ مرتبه و ۲ تا ۳ بار در هفته انجام دهید:
خم شدن یا اسکوات (اسکوات جزئی): پاهای خود را به اندازه عرض شانه باز کنید و با فاصله ای حدود ۱۲ اینچ از یک صندلی باستید و انگشتان خود را به سمت جلو قرار دهید به آرامی روی لگن خم شوید و به آرامی خودتان را تا نیمه های صندلی پایین بیاورید عضلات شکم خود را منقبض کنید و حتما زانوی های شما باید در پشت انگشتانتان دیده شود. در انجام این تمرینات توجه کنید که حتما به درستی انجام شوند چون در غیر اینصورت تاثیری در کاهش زانو درد نخواهد داشت.
تمرین استپ: بوسیله یک استپ یا نیمکت با پای راست بر روی استپ بالا بروید پای چپ را با پای راست جابه جا کنید و پایین بیایید زمانیکه بالا میروید زانوی شما باید مستقیم بالای مچ پا باشد این حرکت را با شروع بوسیله پای چپ تکرار کنید.
به پهلو خوابیدن و بالابردن ساق پا: یک وزنه سبک به زانوی خود ببندید بر روی سمت چپ بدن دراز بکشید. ساق پاهای خود را به یکدیگر بچسبانید و کاملا صاف نگه دارید. با بازوی چپ خود از سرتان محافظت کنید بدنتان باید کاملا صاف باشد به آرامی پای راست خود را تا نزدیکی شانه بالا بیاورید و پایین بیاورید این حرکت را برای پای چپ هم تکرار کنید. این تمرین به افزایش استقامت زانو و کاهش زانو درد موثر است.
بالا بردن ساق پا: از یک وزنه روی بالای زانو استفاده کنید به سمت چپ بدن خود درازبکشید به آرامی روی باسن برگردید پای راست خود خم کنید و بر پشت ساق پای چپ قرار دهید کف پای راست شما باید بروی زمین قرار داشته باشد و پای چپ شما کاملا صاف باشد با بازوی چپ خود از سرتان محافظت کنید به آرامی پای چپ خود رابه فاصله ۳ تا۵ اینچ از روی زمین بلند کنید این حرکت را برای پای راست تکرار کنید. تکرار این تمرین در دراز مدت به کاهش زانو درد و درد مفصل زانو کمک می کند.
بالابردن ساق پا(پشت ساق پا): برای حفظ تعادل خود ازصندلی یا دیوارکمک بگیرید پاهای خود را به اندازه عرض شانه بازکنید انگشتان کاملا به سمت جلو باشدبه آرامی پاشنه پاهای خود را از زمین بلند کنید و بالا بیاورید. پاشنه پاهای خود به سمت انگشتان بالا بیاوید و نگهدارید و سپس پایین بیاورید.
بالابردن ساق پا به صورت مستیقم وصاف: به یک دیوار در حالت نشسته تکیه دهید و ساق پای راست خود را خم کنید و کف پای راست را روی زمین قرارد هید و ساق پای چپ خود را به صورت صاف و مستقیم بالا بیاورید، به آرامی پای چپ خود را ۱۳ اینچ از زمین بالا بیاورید آنرا نگه دارید و سپس پایین بیاورید این حرکت را برای ساق پای راست هم تکرار کنید. این تمرین باعث تقویت عضلات پا و کاهش زانو درد می شود.
کشش کمان کوتاه زانو: برای این حرکت در همان موقعیتی قرار بگیرید که حرکت بلند کردن ساق پا را انجام میدهید فقط یک توپ به اندازه توپ بسکتبال در زیر زانوی چپ خود قرار دهید تا ساق پای شما کمی خم شودبه آرامی ساق پای خود را صاف کنید آنرا نگه دارید وسپس پایین بیاورید این حرکت را برای پای راست هم تکرار کنید.تمرین کشش پاها نیز ورزش مناسبی برای زانو درد می باشد.
کشش ناحیه همسترینگ: روی مفصل کمر دراز بکشید و پای چپ خود را به صورت صاف روی زمین قرار دهید یک حوله یا نوار به دور پای راست خود بپیچید و تا جاییکه امکان دارد پای راست خود را به سمت سینه خود بکشید این حرکت را در حالیکه خمیدگی خفیفی در قسمت زانو است، انجام دهید درهنگام کشش باید مفصل کمر خود را به سمت زمین فشار دهید این حرکت را ۱۰ تا۳۰ ثانیه نگه دارید و سپس رها کنید این حرکت را ۳ تا۴ مرتبه برای هر پا تکرار کنید این کشش باید ۵ تا۶ مرتبه در هر هفته انجام شود تا بتواند باعث کاهش و درمان زانو درد شود.
نکات مهم
در صورتیکه دچار زانو درد مزمن هستید تعدادی از تمرینات را باید با دقت انجام دهید تا به نتیجه مطلوبی دست یابید. تمریناتی که در بالا ذکرشد برای درد مفصل زانوی مزمن موثرتر و بی خطرتر هستند اما تمریناتی که در ادامه ذکر می شود باید به صورت صحیح انجام شوند تا باعث بروز زانو درد نشوند.
۱- کشش کامل ناحیه کمانی زانو
۲- تمرینات جهشی
۳- اسکوات یا خم شدن عمیق
۴- کشش های سخت
طب سوزنی
تحقیقات نشان می دهد که طب سوزنی می تواند باعث کاهش زانو درد ناشی از بیماری آرتروز شود. طب سوزنی با قراردادن سوزن های ضدعفونی شده درنقاط خاصی ازبدن انجام می شود.
فیزیوتراپی جیحون فیزیوتراپی جیحون تهران فیزیوتراپی خوب کارون
فیزیوتراپی غرب تهران فیزیوتراپی کارون تهران فیزیوتراپی منطقه ۱۰